Διαβάστε πώς ο εμβολιασμός βοηθάει στην προστασία από σοβαρά λοιμώδη νοσήματα και τι επίδραση ασκούν τα εμβόλια στον τομέα της δημόσιας υγείας.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας απαντάει σε 10 μύθους που σχετίζονται με την υγεία και τον εμβολιασμό. Ενημερωθείτε για τον τρόπο δράσης των εμβολίων.
Στην Ελλάδα έχουν ήδη ενταχθεί στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών για Παιδιά και Εφήβους τα παρακάτω εμβόλια:
Μπορείτε να συμβουλευτείτε το γιατρό ή το φαρμακοποιό σας για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα διαθέσιμα εμβόλια
Στην Ελλάδα έχουν ήδη ενταχθεί στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών για Ενήλικες τα παρακάτω εμβόλια (για συγκεκριμένες ηλικιακές ομάδες και ομάδες υψηλού κινδύνου):
Μπορείτε να συμβουλευτείτε το γιατρό ή το φαρμακοποιό σας για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα διαθέσιμα εμβόλια
Οι κίνδυνοι που σχετίζονται με ένα ταξίδι εξαρτώνται από παράγοντες όπως ο προορισμός, η εποχή, οι συνθήκες και η διάρκεια της διαμονής, ο σκοπός της επίσκεψης και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του ταξιδιώτη (ηλικία, φύλο, κατάσταση υγείας, συμπεριφορά). Επομένως, η αντιμετώπιση του ταξιδιώτη χρειάζεται να εξατομικεύεται και να γίνεται κατόπιν αξιολόγησης του κινδύνου και κλινικής εκτίμησης από τον επαγγελματία υγείας.
Ένα εμβόλιο είναι ένα βιολογικό παρασκεύασμα που χρησιμοποιείται για την παροχή ή τη βελτίωση της ανοσίας του οργανισμού έναντι μιας συγκεκριμένης ασθένειας. Με τον εμβολιασμό στον ανθρώπινο οργανισμό εξασθενημένων ή νεκρών μκροοργανισμών, ή άλλων αντιγόνων από αυτούς τους μικροοργανισμούς που προκαλούν συγκεκριμένες ασθένειες, διεγείρεται η παραγωγή αντισωμάτων. Όταν το ανοσοποιητικό σύστημα συναντήσει τον μικροοργανισμό που προκαλεί την αντίστοιχη ασθένεια, τότε αυτό είναι σε θέση να τον αναγνωρίσει και να αποτρέψει την ασθένεια αντιδρώντας γρήγορα και αποτελεσματικά.
Το ανθρώπινο ανοσοποιητικό σύστημα είναι ένα σύστημα βιολογικών δομών και διαδικασιών, που μας προστατεύει από διάφορες ασθένειες, αναγνωρίζοντας τα μικρόβια που εισέρχονται στο σώμα σαν ξένους εισβολείς. Τα μικρόβια αυτά είναι γνωστά ως αντιγόνα. Όταν τα αντιγόνα εισβάλλουν στο ανθρώπινο σώμα, το ανοσοποιητικό σύστημα αντιδρά με την παραγωγή πρωτεϊνικών ουσιών που ονομάζονται αντισώματα και εξειδικευμένων κυττάρων που μπορούν να καταπολεμήσουν την εισβολή των μικροβίων.
Η ανοσία είναι η επιτυχής άμυνα του οργανισμού ενάντια σε ένα παθογόνο. Όταν έχει παραχθεί από τον οργανισμό ένας επαρκής αριθμός αντισωμάτων για την καταπολέμηση της ασθένειας, τότε επέρχεται ανοσία, η οποία είναι δυνατόν να παρέχει προστασία κατά της νόσου για πολλούς μήνες, για χρόνια ή ακόμη και για μια ζωή. Εάν ένα άτομο έρθει ξανά σε επαφή σε μία μεταγενέστερη χρονικά φάση με το εν λόγω ίδιο παθογόνο, το ανοσοποιητικό σύστημα θα είναι σε θέση να παράγει γρήγορα τον ίδιο τύπο των αντισωμάτων, προλαμβάνοντας την ασθένεια ή μειώνοντας τη βαρύτητά της και εξαλείφοντας το παθογόνο από τον οργανισμό. Μέσω της « ανοσολογικής μνήμης », εκτιμάται ότι το ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί να θυμηθεί ή να αναγνωρίσει και να καταπολεμήσει αποτελεσματικά εκατοντάδες χιλιάδες, ενδεχομένως και εκατομμύρια, διαφορετικών οργανισμών.
Ο εμβολιασμός περιλαμβάνει την εισαγωγή περιορισμένης ποσότητας ενός ειδικού αντιγόνου στον ανθρώπινο οργανισμό, με σκοπό την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος, ώστε να παραχθεί η ποσότητα αντισωμάτων που απαιτείται.
Το εμβόλιο είναι ένα παρασκεύασμα, το οποίο χορηγείται στον οργανισμό κυρίως για να του προκαλέσει ανοσία έναντι μιας λοίμωξης και για να βοηθήσει στην πρόληψή της.
Αντίθετα, το αντιβιοτικό είναι ένα φαρμακευτικό παρασκεύασμα, το οποίο έχει την ικανότητα να θανατώνει ή να αναστέλλει την ανάπτυξη μικροοργανισμών, και χρησιμοποιείται για τη θεραπεία μιας λοίμωξης.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συνιστά το εύρος θερμοκρασιών για την αποθήκευση και μεταφορά των εμβολίων με βάση τα στοιχεία που παρέχονται από τους κατασκευαστές αυτών. Κάθε εμβόλιο έχει τις δικές του συγκεκριμένες απαιτήσεις αποθήκευσης και γι 'αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό να γνωρίζουμε το ακριβές χρονικό διάστημα διατήρησης του εμβολίου, καθώς και σε ποια θερμοκρασία κάθε εμβόλιο μπορεί να αποθηκευτεί. Όλα τα εμβόλια μπορούν να διατηρηθούν σε θετικές θερμοκρασίες (μεταξύ 2 °C και 8 °C). Ωστόσο, μερικά εμβόλια μπορεί να φυλάσσονται σε αρνητικές θερμοκρασίες (μεταξύ -15 °C και -25 °C) ή σε καταψύκτες εξαιρετικά χαμηλής θερμοκρασίας (μεταξύ -60 °C και -90 °C).
Για τα εμβόλια ακολουθούνται πολύ υψηλές προδιαγραφές ασφάλειας, λόγω του ότι χορηγούνται σε εκατομμύρια υγιών ανθρώπων-συμπεριλαμβανομένων παιδιών-για την πρόληψη σοβαρών νοσημάτων. Τα εμβόλια ελέγχονται για την ασφάλειά τους τόσο πριν όσο και μετά την αδειοδότησή τους. Κάθε παρτίδα εμβολίων ελέγχεται τόσο για την ποιότητα όσο και για την ασφάλειά της.
Μία από τις έννοιες που χρησιμοποιούνται στον τομέα των εμβολίων είναι το φαινόμενο της συλλογικής ανοσίας. Όταν υπάρχει ένας σημαντικός αριθμός εμβολιασμένων ατόμων σε ένα δεδομένο πληθυσμό, η παρουσία τους μπορεί να συμβάλει στην πρόληψη της ασθένειας σε άτομα του ίδιου πληθυσμού, τα οποία δεν έχουν εμβολιαστεί. Οι προστατευτικές επιδράσεις που προσφέρονται στα μη εμβολιασμένα άτομα αναφέρονται ως “έμμεσες επιδράσεις” του εμβολιασμού, ή ως "συλλογική ανοσία".
Ακόμα και άτομα που δεν μπορούν να λάβουν συγκεκριμένα εμβόλια (π.χ. βρέφη, έγκυες, ανοσοκατασταλμένοι ασθενείς) προστατεύονται σε κάποιο βαθμό, γιατί η εξάπλωση της μεταδοτικής νόσου περιορίζεται.
Όπως ισχύει με όλα τα φάρμακα, τα εμβόλια μπορούν να προκαλέσουν ανεπιθύμητες ενέργειες. Συνήθως είναι ήπιες (όπως άλγος/ευαισθησία στο βραχίονα και χαμηλός πυρετός) και υποχωρούν εντός λίγων ημερών. Τα εμβόλια βρίσκονται σε συνεχή επιτήρηση ως προς την ασφάλειά τους.
